Bạn đã bao giờ tự hỏi “Nên rửa mặt trước hay tẩy trang trước đây?” Câu hỏi tưởng chừng đơn giản này lại khiến vô số chị em phải đau đầu mỗi lần bắt đầu chu trình chăm sóc da. Có người cho rằng rửa mặt trước sẽ giúp da sạch hơn, nhưng cũng có ý kiến khẳng định tẩy trang mới là bước khởi đầu đúng đắn.
Sự thật là, thứ tự làm sạch da có thể quyết định trực tiếp đến sức khỏe làn da của bạn. Nếu làm sai cách, dù bạn có đầu tư bao nhiêu sản phẩm dưỡng da đắt tiền thì da vẫn sẽ gặp thêm nhiều vấn đề. Ngược lại, khi làm đúng quy trình, bạn sẽ thấy làn da khỏe mạnh hơn, sạch sâu, thông thoáng và hấp thụ dưỡng chất hiệu quả gấp nhiều lần.
Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp một lần và mãi mãi thắc mắc “rửa mặt trước hay tẩy trang trước mới đúng”, đồng thời hướng dẫn chi tiết từng bước trong quy trình làm sạch da chuẩn chuyên gia.
I. Nên rửa mặt trước hay tẩy trang trước thì đúng quy trình?
1. Khái niệm ‘Tẩy trang’ và ‘Rửa mặt’
Tẩy trang là quá trình sử dụng các sản phẩm có công thức gốc dầu hoặc nước để hòa tan và loại bỏ:
- Lớp trang điểm (phấn nền, mascara, son môi, phấn mắt…)
- Kem chống nắng (đặc biệt là loại chống nước, chống mồ hôi)
- Bã nhờn tích tụ suốt cả ngày
- Bụi bẩn, ô nhiễm môi trường bám dính trên da
“Nước tẩy trang chứa các thành phần có thể tẩy sạch kem chống nắng và các lớp trang điểm mà sữa rửa mặt thông thường không thể làm được.” – Theo khuyến nghị của các bác sĩ da liễu
Các sản phẩm tẩy trang thường có nhiều dạng kết cấu như dầu, nước, sữa hay dạng sáp. Điểm chung của chúng là khả năng hòa tan các chất bẩn gốc dầu – thứ mà nước và sữa rửa mặt thông thường không thể làm được.
Trong khi đó, sữa rửa mặt có công thức gốc nước, được thiết kế để:
- Làm sạch dầu, mồ hôi còn sót lại sau bước tẩy trang
- Loại bỏ bụi bẩn gốc nước và tế bào chết trên bề mặt da
- Rửa trôi lớp cặn tẩy trang còn lưu lại
- Cân bằng độ pH và độ ẩm cho da
- Chuẩn bị da sạch sẽ để hấp thủ dưỡng chất từ các bước tiếp theo
Sữa rửa mặt thường tạo bọt khi tiếp xúc với nước và có độ pH dao động từ 5.5 – 6.0, phù hợp với độ pH tự nhiên của làn da. Một số loại sữa rửa mặt còn bổ sung thêm các thành phần dưỡng ẩm, chống viêm hoặc kiểm soát dầu tùy theo nhu cầu từng loại da.
| Tiêu chí | Tẩy trang | Rửa mặt |
| Công thức | Gốc dầu/nước | Gốc nước |
| Mục đích chính | Hòa tan makeup, kem chống nắng, bã nhờn | Làm sạch dầu thừa, mồ hôi, bụi bẩn gốc nước |
| Cơ chế | Hòa tan chất bẩn gốc dầu | Cuốn trôi chất bẩn gốc nước |
| Kết cấu | Dầu, nước micelles, sữa, sáp | Gel, sữa, bọt |
| Khả năng tạo bọt | Không hoặc ít bọt | Tạo bọt khi gặp nước |
| Thời điểm dùng | Bước đầu tiên | Bước thứ hai sau tẩy trang |
2. Tẩy trang hay rửa mặt trước?
Từ những điều đã nêu, có thể khẳng định quá trình làm sạch da đúng cách nên bắt đầu với việc tẩy trang, rồi tiếp theo mới là rửa mặt. Các sản phẩm trang điểm, kem chống nắng đều có công thức gốc dầu để bám dính tốt trên da và chống nước. Nước thông thường hoặc sữa rửa mặt gốc nước không thể phá vỡ cấu trúc dầu này. Chỉ có các sản phẩm tẩy trang mới có thể phân hủy và cuốn đi lớp makeup, kem chống nắng chống trôi cùng các tạp chất bám trên bề mặt da.
Khi đã loại bỏ lớp bảo vệ dày đặc này, sữa rửa mặt trong bước thứ hai mới có thể thấm sâu vào lỗ chân lông, làm sạch bã nhờn tích tụ, bụi bẩn li ti và cặn dầu còn sót lại. Nhờ quy trình làm sạch kép này, da được thanh lọc hoàn toàn, lỗ chân lông thông thoáng, tạo nền tảng lý tưởng để các bước dưỡng da tiếp theo phát huy tối đa công dụng.
3. Có thể rửa mặt mà không cần tẩy trang không?
Đây là một câu hỏi cực kỳ phổ biến mà mình nhận được từ rất nhiều bạn. Câu trả lời là: Tùy trường hợp, nhưng trong đa số các tình huống, bạn vẫn nên tẩy trang.
Khi nào có thể bỏ qua bước tẩy trang?
- Buổi sáng sau khi ngủ dậy: Nếu bạn không trang điểm, không bôi kem dưỡng đêm có kết cấu dày đặc, chỉ cần rửa mặt bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ là đủ để loại bỏ dầu thừa và mồ hôi tiết ra trong đêm.
- Khi bạn để mặt mộc: Nếu bạn chỉ ở trong nhà cả ngày, không trang điểm, không bôi kem chống nắng, không tiếp xúc nhiều với ô nhiễm môi trường, việc chỉ rửa mặt với sữa rửa mặt vẫn chấp nhận được.
Ngoài các trường hợp trên, nếu bạn không kết hợp tẩy trang và rửa mặt có thể dẫn đến những hậu quả tai hại sau:
- Tắc lỗ chân lông: Lớp makeup, kem chống nắng và bã nhờn không được làm sạch hoàn toàn sẽ lấp đầy lỗ chân lông, nguy cơ gây mụn là rất cao.
- Gây mụn ẩn, mụn viêm nhiều hơn: Theo thống kê, hơn 70% trường hợp mụn ẩn xuất phát từ việc làm sạch da không đúng cách.
- Da xỉn màu, thiếu sức sống: Khi da không được làm sạch sâu, tế bào da khó tái tạo, dẫn đến tình trạng da đen sạm, mất độ sáng.
- Dưỡng chất không thể thẩm thấu: Lớp bụi bẩn còn sót lại sẽ tạo thành rào cản khiến các sản phẩm dưỡng da sau đó không thể thẩm thấu hiệu quả.
- Lão hóa da sớm: Các tạp chất và gốc tự do tích tụ trên da sẽ phá hủy collagen và elastin, làm da chảy xệ, xuất hiện nếp nhăn sớm.
II. Những trường hợp ngoại lệ cần lưu ý
Mặc dù quy tắc “tẩy trang trước, rửa mặt sau” là chuẩn mực vàng, nhưng vẫn có một số trường hợp đặc biệt bạn cần linh hoạt điều chỉnh:
Trường hợp 1: Sử dụng nước tẩy trang dạng micelles
Nước tẩy trang dạng micelles có kết cấu nước, làm sạch nhẹ nhàng và không cần rửa lại với nước. Khi dùng tẩy trang dạng này, bạn cần thấm nước tẩy trang lên bông cotton, lau nhẹ nhàng toàn bộ mặt. Nếu bạn chỉ trang điểm nhẹ hoặc chỉ bôi kem chống nắng, bạn có thể dừng lại ở bước này mà không cần rửa mặt thêm (tuy nhiên vẫn nên rửa lại cho sạch sẽ hơn).
Với lớp makeup đậm, nước micelles có thể chưa đủ mạnh, bạn vẫn cần kết hợp thêm dầu tẩy trang hoặc rửa mặt sau đó.
Trường hợp 2: Da không trang điểm, chỉ dùng kem chống nắng nhẹ
Nếu bạn chỉ bôi kem chống nắng nhẹ (không chống nước), một số loại sữa rửa mặt vẫn có khả năng làm sạch tốt thay thế cho tẩy trang. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, vẫn nên tẩy trang nhẹ nhàng trước.
Trường hợp 3: Da nhạy cảm, da đang bị kích ứng
Da nhạy cảm không có nghĩa là có thể bỏ qua bước tẩy trang, mà bạn cần chọn sản phẩm tẩy trang dịu nhẹ hơn. Ưu tiên nước tẩy trang dạng micelles không chứa cồn, không hương liệu, hoặc dầu tẩy trang có thành phần thiên nhiên.
Trường hợp 4: Da mụn viêm nặng, mụn mủ
Làn da có mụn viêm cực kỳ cần được làm sạch đúng cách. Tuy nhiên, hãy chọn tẩy trang dạng nước hoặc gel nhẹ nhàng, tránh dầu tẩy trang có thể làm tình trạng mụn thêm nghiêm trọng. Lúc này bạn nên chọn nước tẩy trang cho da mụn và chọn sữa rửa mặt có thành phần salicylic acid để kháng khuẩn và làm sạch sâu lỗ chân lông.
Một lựa chọn rất phù hợp dành cho làn da dầu mụn được các bác sĩ da liễu khuyên dùng đó là Sữa rửa mặt Neutidi Acne Wash. Với 1,5% Salicylic acid – nồng độ cân bằng có thể làm sạch dầu nhờn, bụi bẩn trên da, làm sạch sâu lỗ chân lông, từ đó ngăn ngừa mụn hình thành. Với mức giá phải chăng, phù hợp với ngay cả làn da dầu mụn nhạy cảm, dòng sữa rửa mặt từ Nhật Bản này chắc chắn sẽ là lựa chọn đáng cân nhắc nhất thời điểm hiện tại.
Tìm hiểu và trải nghiệm ngay:
Trường hợp 5: Buổi sáng – Da không bị bẩn nhiều
Buổi sáng, da chỉ tiết một lượng nhỏ dầu và mồ hôi qua đêm. Nên bạn không cần tẩy trang, chỉ cần rửa mặt bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ hoặc thậm chí chỉ cần nước là đủ (đặc biệt với da khô). Nhưng nếu bạn bôi kem dưỡng đêm quá dày hoặc sử dụng mặt nạ ngủ có kết cấu dầu thì vẫn nên tẩy trang nhẹ vào buổi sáng.
III. Hướng dẫn quy trình tẩy trang và rửa mặt đúng cách
1. Các bước tẩy trang cho vùng mắt và môi
Vùng mắt và môi là hai vùng da cực kỳ nhạy cảm và mỏng manh trên khuôn mặt. Da quanh mắt mỏng hơn da mặt tới 40%, trong khi môi lại thiếu hẳn lớp biểu bì bảo vệ. Chính vì thế, việc tẩy trang cho hai vùng này cần có quy trình riêng biệt và đặc biệt nhẹ nhàng.
Tại sao phải tẩy trang mắt môi riêng?
- Mascara, eyeliner, son lì thường có công thức lâu trôi, chống nước rất khó làm sạch
- Nếu chà xát mạnh, bạn sẽ làm gãy, rụng mi, gây nếp nhăn quanh mắt và môi khô nứt nẻ
- Sản phẩm tẩy trang mặt thông thường có thể gây cay, kích ứng mắt nếu dùng cho vùng mắt
Quy trình tẩy trang mắt môi chi tiết 5 bước:
Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ và sản phẩm
- Nước tẩy trang mắt môi chuyên dụng (loại 2 lớp cần lắc đều trước khi dùng)
- Bông cotton tẩy trang mềm mại hoặc bông tẩy trang dạng miếng
Bước 2: Thấm đẫm sản phẩm lên bông
- Lắc đều chai nước tẩy trang để hai lớp hòa quyện
- Rót một lượng vừa đủ lên bông cotton, đảm bảo bông ướt đều nhưng không nhỏ giọt
Bước 3: Đặt bông lên mắt và giữ yên, không vội vàng lau ngay.
Bước 4: Lau nhẹ nhàng theo đúng chiều
- Đối với mắt: Lau từ trong ra ngoài, từ gốc mi đến ngọn mi theo chiều mọc tự nhiên. Tuyệt đối không lau ngang hoặc kéo căng da quanh mắt
- Đối với môi: Lau từ tâm môi ra phía hai bên, theo đường viền môi tự nhiên
- Lưu ý: Nếu trang điểm đậm, hãy thay bông mới và lặp lại cho đến khi bông sạch hoàn toàn
Bước 5: Làm sạch & lau khô: Dùng tăm bông nhỏ thấm nước tẩy trang để làm sạch kỹ đuôi mắt, kẽ mi (những vùng dễ bị bỏ sót). Sau đó, tiếp tục với quy trình tẩy trang toàn bộ mặt
Những lưu ý quan trọng khi tẩy trang mắt môi:
Tránh tuyệt đối:
- Chà xát mạnh, kéo căng da quanh mắt
- Sử dụng sản phẩm có chứa cồn, hương liệu mạnh
- Để cặn trang điểm qua đêm
Nên làm:
- Dưỡng mi bằng serum hoặc dầu dưỡng mi sau khi tẩy trang
- Thoa son dưỡng môi ngay sau bước làm sạch để môi không bị khô
2. Quy trình massage với dầu/sáp tẩy trang để loại bỏ mụn đầu đen
Dầu tẩy trang không chỉ giúp làm sạch makeup và kem chống nắng, mà còn là “vũ khí bí mật” để đánh bay mụn đầu đen một cách tự nhiên và an toàn. Bí quyết nằm ở kỹ thuật massage đúng cách!
Tại sao dầu tẩy trang lại hiệu quả với mụn đầu đen?
Mụn đầu đen hình thành do bã nhờn và tế bào chết tích tụ trong lỗ chân lông, khi tiếp xúc với không khí sẽ bị oxy hóa và chuyển sang màu đen. Dầu tẩy trang với nguyên lý “dầu hòa tan dầu” sẽ làm mềm và hòa tan bã nhờn này, giúp đẩy mụn đầu đen ra ngoài một cách tự nhiên mà không cần nặn, ép gây tổn thương da.
Quy trình massage chi tiết từng bước:
Bước 1: Rửa tay thật sạch
- Đảm bảo tay không còn vi khuẩn, bụi bẩn để tránh gây viêm nhiễm cho da
Bước 2: Làm nóng da (Tùy chọn nhưng rất hiệu quả)
- Đắp khăn ấm lên mặt trong 2-3 phút hoặc rửa mặt bằng nước ấm để lỗ chân lông giãn nở, dầu tẩy trang sẽ thẩm thấu sâu hơn
Bước 3: Lấy lượng dầu tẩy trang vừa đủ
- Cho khoảng 2-3 lần bơm (pump) dầu tẩy trang ra lòng bàn tay khô
- Quan trọng: Tay và mặt phải hoàn toàn khô, không ướt nước
Bước 4: Thoa đều dầu lên mặt
- Thoa dầu lên toàn bộ khuôn mặt, tập trung vào các vùng:
- Vùng chữ T (trán, mũi, cằm) – nơi tiết nhiều dầu nhất
- Hai bên cánh mũi – “ổ” mụn đầu đen lớn nhất
- Má và cằm – vùng dễ tích tụ bã nhờn
Bước 5: Massage theo kỹ thuật đúng chuẩn (1-2 phút)
- Dùng đầu ngón tay giữa và ngón áp út, vẽ những vòng tròn nhỏ theo chiều kim đồng hồ
- Massage kỹ hơn ở hai bên cánh mũi, trán và cằm trong khoảng 30-60 giây mỗi vùng
- Dùng lực không quá nhẹ (sẽ không hiệu quả), cũng không quá mạnh (gây tổn thương da)
- Sau 1-2 phút, bạn sẽ cảm thấy lớp dầu trở nên mịn màng hơn, dấu hiệu cho thấy bã nhờn và bụi bẩn đã được hòa tan
Bước 6: Nhũ hóa – Bước không thể bỏ qua
- Làm ướt nhẹ tay bằng nước ấm
- Tiếp tục massage thêm 1-2 phút – bạn sẽ thấy dầu chuyển sang dạng sữa lỏng màu trắng đục
- Đây chính là quá trình nhũ hóa – “linh hồn” của dầu tẩy trang, giúp cuốn trôi hoàn toàn bụi bẩn và bã nhờn
Bước 7: Rửa sạch với nước ấm: Rửa lại mặt nhiều lần cho đến khi nước chảy trong, không còn cảm giác nhờn
Bước 8: Hoàn tất bằng sữa rửa mặt: Sử dụng sữa rửa mặt để làm sạch lớp dầu tẩy trang còn sót lại. Sau đó rửa lại thật kỹ và thấm khô.
3. Tẩy trang bao nhiêu phút thì rửa mặt?
Với dầu tẩy trang hoặc sáp tẩy trang, bạn nên massage trên da khô trong 1-2 phút để phân hủy lớp makeup và chống nắng, sau đó nhũ hóa với nước ấm thêm 1-2 phút nữa rồi rửa sạch trong 30 giây đến 1 phút – tổng cộng là khoảng 3-5 phút cho toàn bộ quá trình.
Đối với nước tẩy trang micelles, chỉ cần thấm lên bông cotton và lau nhẹ nhàng trong 1-2 phút là đủ, sau đó nên rửa lại với nước để loại bỏ hoàn toàn cặn bẩn còn sót. Còn với sữa tẩy trang, thời gian massage khoảng 1-2 phút kết hợp rửa sạch 30 giây đến 1 phút sẽ cho hiệu quả tối ưu.
Sau khi tẩy trang xong, bạn không cần chờ mà nên rửa mặt ngay sau đó để tiến hành làm sạch triệt để các cặn dầu và tạp chất mà bước tẩy trang vừa cuốn lên bề mặt.
4. Nên tẩy trang một ngày mấy lần?
Theo các bác sĩ da liễu, tần suất tối ưu là 1-2 lần mỗi ngày tùy theo tình trạng da. Với da khô, da nhạy cảm hoặc chỉ dùng kem chống nắng nhẹ, tẩy trang một lần vào buổi tối là đủ để làm sạch mà vẫn giữ độ ẩm tự nhiên. Còn nếu bạn có da dầu mụn, trang điểm đậm hoặc sống ở môi trường ô nhiễm cao, nên tẩy trang hai lần – buổi sáng dùng nước micelles làm sạch nhẹ, buổi tối dùng dầu/sáp tẩy trang kết hợp rửa mặt để loại bỏ hoàn toàn bã nhờn và bụi bẩn tích tụ.
