Các nghiên cứu gần đây cho thấy rằng mụn trứng cá ở người lớn phổ biến hơn ở phụ nữ (nhiều khả năng là do kinh nguyệt hàng tháng nội tiết tố (biến động), những cũng có rất nhiều nam giới bị mụn trứng cá sau tuổi dậy thì. Sau đây là một số lý thuyết về lý do tại sao tình trạng này xảy ra — và những gì bạn có thể làm về vấn đề này.
Tại sao đàn ông trưởng thành vẫn bị mụn trứng cá
Mụn trứng cá ngày càng phổ biến ở nam giới trưởng thành. Các nhà khoa học cho rằng nguyên nhân là do:
Biến động nội tiết tố
Sự thay đổi nồng độ testosterone có thể gây ra sự gia tăng sản xuất dầu, dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông.
Di truyền học
Tiền sử gia đình bị mụn trứng cá ở người lớn là yếu tố dự báo mạnh mẽ cho việc bạn có bị mụn trứng cá hay không.
Cạo râu/chăm sóc râu
Cạo râu có thể gây kích ứng da, khiến lông mọc ngược và nổi mụn, trong khi các sản phẩm chăm sóc râu có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông, dẫn đến mụn nhọt.
Mồ hôi và hoạt động thể chất
Mồ hôi trộn lẫn với vi khuẩn và dầu có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông, đặc biệt là nếu bạn không tắm ngay.
Căng thẳng
Có thể làm tăng mức cortisol, dẫn đến tăng sản xuất dầu và mụn trứng cá.
Ăn kiêng
Thói quen ăn uống không lành mạnh, như tiêu thụ thực phẩm có chỉ số đường huyết cao và các sản phẩm từ sữa chứa nhiều hormone, có thể làm tăng mức insulin gây kích thích bã nhờn.
Thuốc và thực phẩm bổ sung
Một số loại thuốc, bao gồm steroid và lithium, có thể gây ra mụn trứng cá ở nam giới trưởng thành.
Hút thuốc
Thói quen này làm co mạch máu, giảm sản xuất collagen và elastin, làm suy yếu hàng rào bảo vệ da, khiến da dễ bị mụn hơn.
Môi trường
Không có gì ngạc nhiên khi thế giới hiện đại của chúng ta ô nhiễm hơn so với quá khứ. Căng thẳng oxy hóa làm hỏng DNA và lớp hàng rào bảo vệ da của bạn.
Các loại mụn thường gặp nhất ở nam giới
Mụn trứng cá ở mặt
Đây là loại mụn phổ biến nhất ở nam giới, thường ảnh hưởng đến trán, mũi, má và cằm. Mụn trên mặt có thể từ mụn đầu đen và mụn đầu trắng đến các dạng nghiêm trọng hơn như u nang và nốt sần.
Mụn lưng
Mụn lưng thường gặp ở nam giới do tuyến bã nhờn lớn hơn ở lưng. Nó thường là kết quả của mồ hôi, ma sát từ quần áo và vệ sinh không đúng cách sau khi hoạt động thể chất.
Mụn ở ngực (còn gọi là chestne)
Tương tự như mụn lưng, mụn ngực có thể do đổ mồ hôi quá nhiều, ma sát từ quần áo và lỗ chân lông bị tắc do dầu cơ thể và mồ hôi.
Mụn cơ học
Đây là loại mụn trứng cá do nhiệt, áp lực, ma sát và tắc nghẽn gây ra. Nó có thể do mặc quần áo bó.
Lời khuyên của Bác sĩ da liễu về cách điều trị mụn trứng cá ở nam giới
#1 Hãy nhẹ nhàng với khuôn mặt của bạn:
Đừng nặn, bóp, hoặc đâm mụn của bạn bằng các vật sắc nhọn vì có thể khiến vi khuẩn xâm nhập sâu hơn, khiến tình trạng trở nên tồi tệ hơn hoặc thậm chí dẫn đến tình trạng sẹo vĩnh viễn.
#2 Sử dụng đúng nguyên liệu
Đôi khi, có vẻ dễ dàng hơn khi sử dụng bất kỳ loại sản phẩm nào để chăm sóc cơ thể, khuôn mặt. Nhưng nếu bạn muốn chữa mụn trứng cá, có một số thành phần chính được bác sĩ da liễu khuyên dùng:
- Axit salicylic. Axit beta hydroxy này là chất tẩy tế bào chết, nghĩa là nó làm sạch mọi tế bào da chết, dầu và bụi bẩn bám sâu trong lỗ chân lông của bạn. Tìm nó trong các loại sữa rửa mặt và thuốc trị mụn.
- Benzoyl peroxid. Chất này tiêu diệt vi khuẩn gây mụn và cũng làm giảm mẩn đỏ và viêm. Hãy thử nó trong kem trị mụn và các phương pháp điều trị tại chỗ.
- Retinol. Một dẫn xuất vitamin A mạnh mẽ, retinol làm tăng quá trình thay đổi tế bào, ngăn ngừa một số chất tích tụ làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Tốt nhất nên sử dụng vào ban đêm. Ưu điểm: giúp ngăn ngừa nếp nhăn và vết chân chim.
- Kem dưỡng ẩm. Ngay cả khi da bạn nhờn và nổi mụn, da vẫn cần được dưỡng ẩm — đặc biệt là khi bạn sử dụng các thành phần da liễu có thể mạnh hoặc làm khô da.
- Kem chống nắng. Ánh nắng mặt trời có thể làm tình trạng viêm của bạn trở nên tồi tệ hơn, đặc biệt là nếu bạn đang sử dụng các sản phẩm chăm sóc mụn trứng cá. Sử dụng kem chống nắng không gây mụn (tức là không làm tắc nghẽn lỗ chân lông) hàng ngày, ngay cả khi bạn chủ yếu ở trong nhà.
#3 Cạo râu đúng cách
Mặc dù cạo râu không thực sự gây ra mụn trứng cá, nhưng bạn có thể khiến tình trạng tệ hơn nếu không sử dụng đúng kỹ thuật. Hơn nữa, bạn có thể tạo ra vết dao cạo (còn gọi là lông mọc ngược). Sau đây là cách phân biệt hai điều này:
- Mụn trứng cá là do sự tích tụ làm tắc nghẽn lỗ chân lông và có thể xuất hiện dưới dạng mụn đầu đen, mụn đầu trắng, mụn mủ hoặc u nang bất cứ nơi nào trên mặt và cơ thể.
- Mụn dao cạo là tình trạng đỏ, kích ứng và viêm phát sinh khi lông cuộn vào trong và mọc lại vào da sau khi cạo. Thông thường, chúng chỉ xuất hiện ở những vùng đã cạo, nhổ hoặc wax.
Trước khi quyết định từ bỏ việc cạo râu để nuôi râu, bạn hãy biết điều này: râu có thể là nơi sinh sôi của vi khuẩn gây mụn trứng cá.
Bác sĩ cho biết, bạn vẫn có thể cạo râu an toàn khi bị mụn, chỉ cần lưu ý một số điều sau:
- Bắt đầu bằng cách rửa mặt sạch. Rửa bằng nước ấm và sữa rửa mặt axit salicylic Neutidi.
- Xông hơi để làm mềm lông. Bạn có thể bỏ qua bước này, nhưng cạo râu sau khi tắm nước ấm — hoặc đắp khăn mặt ấm lên mặt sẽ làm mềm lông để dễ loại bỏ hơn.
- Sử dụng kem cạo râu có thành phần nhẹ. Bọt và gel thường chứa các thành phần mạnh hoặc gây tắc nghẽn, vì vậy hãy tìm loại kem nhẹ được thiết kế riêng cho làn da dễ bị mụn.
- Tránh xa dao cạo nhiều lưỡi. Chọn dao cạo sắc, lưỡi đơn, và rửa sạch bằng cồn sau khi sử dụng xong.
- Cạo theo hướng lông mọc. Điều này giúp ngăn ngừa lông mọc ngược.
- Tránh cạo mụn trứng cá đang hoạt động. Nạo mụn đầu trắng hoặc mụn mủ bị viêm sẽ giải phóng vi khuẩn bị mắc kẹt và lây lan khắp mặt bạn — có khả năng gây ra mụn trứng cá.
Các tình trạng da trông giống như mụn trứng cá
Một số tình trạng da có thể bắt chước sự xuất hiện của mụn trứng cá, khiến việc chẩn đoán chính xác vấn đề để điều trị đúng cách trở nên quan trọng. Bác sĩ da liễu của bạn biết rõ nhất, nhưng sau đây là một số mối quan tâm phổ biến có thể bị nhầm lẫn với mụn trứng cá:
- Viêm nang lông: Tình trạng này xảy ra khi nang lông bị nhiễm trùng hoặc viêm, thường bị nhầm với mụn trứng cá. Nó có thể do vi khuẩn hoặc nấm men (hay còn gọi là mụn trứng cá do nấm) gây ra.
- Bỏng dao cạo/sẩn do dao cạo: Những vết này xuất hiện do cạo râu và có thể giống mụn trứng cá bằng cách gây ra các vết sưng đỏ, viêm.
- Nhiễm trùng tụ cầu: Nhiễm trùng do vi khuẩn, chẳng hạn như nhiễm trùng do Staphylococcus aureus gây ra thường đòi hỏi phương pháp điều trị khác.
- Bệnh trứng cá đỏ: Một tình trạng viêm da mãn tính có thể gây đỏ, nổi mụn và mạch máu nổi rõ, thường bị nhầm với mụn trứng cá.
Khi nào bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu để điều trị mụn trứng cá
Nếu bạn không thấy bất kỳ sự cải thiện nào về mụn trứng cá của mình — hoặc nếu nó trở nên tồi tệ hơn bạn nên đi gặp bác sĩ da liễu. Theo chuyên gia, có một số điều có thể xảy ra:
Mất cân bằng nội tiết tố. Testosterone dư thừa có thể là kết quả của một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn.
Nhiễm trùng. Đôi khi, mụn trứng cá thực chất không phải là mụn trứng cá — mà là một loại nhiễm trùng da khác do vi khuẩn (như tụ cầu khuẩn) hoặc nấm gây ra.
Mụn trứng cá viêm nặng. Mụn trứng cá không đáp ứng với thuốc không kê đơn thường có thể được điều trị bằng thuốc theo toa, đôi khi kết hợp với liệu pháp laser hoặc ánh sáng.
Cuối cùng
Nếu bạn bị mụn hãy tìm một quy trình chăm sóc da mụn đơn giản, không phức tạp. Trong trường hợp mụn viêm nghiêm trọng hoặc dai dẳng, tốt nhất là bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu để có thể loại trừ tình trạng bệnh tiềm ẩn và tìm phương pháp điều trị thay thế, như thuốc uống.