Tìm hiểu về tác dụng của Glycerin – hoạt chất dưỡng ẩm hàng đầu hiện nay

Da khô ráp, mất nước hay thường xuyên bong tróc chính là nỗi lo của rất nhiều người. Trong vô vàn thành phần dưỡng ẩm, Glycerin nổi bật nhờ khả năng hút ẩm và giữ nước tự nhiên cho da, giúp làn da luôn mềm mượt và căng khỏe. Không chỉ phổ biến trong các loại kem dưỡng ẩm, toner, sữa rửa mặt mà Glycerin còn được đánh giá là thành phần lành tính, phù hợp với hầu hết loại da. Vậy Glycerin là gì? Công dụng của Glycerin trong dưỡng ẩm và chăm sóc da có gì đặc biệt? Hãy cùng khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây.

I. Glycerin là gì?

Glycerin (hay còn gọi là glycerol), là một hợp chất tự nhiên tồn tại ở dạng lỏng trong suốt, không màu, không mùi và có kết cấu sánh. Về mặt hóa học, nó là một loại cồn đường với công thức là C₃H₅(OH)₃. Về nguồn gốc, glycerin được chiết xuất từ dầu thực vật (như dầu dừa, dầu cọ), mỡ động vật, hoặc được tổng hợp trong phòng thí nghiệm. Hầu hết các thương hiệu mỹ phẩm uy tín hiện nay, như Neutidi, Kiehl’s đều ưu tiên sử dụng glycerin có nguồn gốc từ thực vật để đảm bảo tính nhân đạo và an toàn cho da.

Glycerin được phát hiện lần đầu vào năm 1779 bởi một nhà khoa học Thụy Điển khi ông vô tình phân tách nó trong quá trình làm xà phòng từ dầu ô liu. Kể từ đó, nó đã trở thành một thành phần không thể thiếu trong ngành mỹ phẩm. Cơ chế hoạt động của glycerin chủ yếu dựa trên đặc tính hút ẩm. Nó có khả năng hút độ ẩm từ không khí và giữ lại trên bề mặt da. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cấu trúc của glycerin mô phỏng Yếu tố giữ ẩm tự nhiên (NMF) của da, giúp nó tương thích với mọi loại da và có khả năng bổ sung hiệu quả lượng ẩm mà da bị mất đi. Hơn nữa, glycerin còn tham gia vào hệ thống vận chuyển aquaporin – các kênh protein giúp đưa nước và các chất dưỡng ẩm vào sâu trong các lớp biểu bì.

II. Glycerin có tác dụng gì cho làn da?

Các tác dụng của glycerin đã được ghi nhận và chứng minh qua nhiều nghiên cứu khoa học. Chức năng chính của nó là cấp nước và giữ ẩm, nhưng ngoài ra, nó còn giúp củng cố hàng rào bảo vệ da, đẩy nhanh quá trình phục hồi, làm chậm lão hóa và hỗ trợ làm sạch da. Những lợi ích này biến glycerin thành một thành phần đáng tin cậy trong các sản phẩm chăm sóc da.

1. Cấp ẩm sâu và làm mềm da tức thì

Tác dụng cơ bản và quan trọng nhất của glycerin là khả năng cấp ẩm. Với vai trò là một chất giữ ẩm, nó có thể hút độ ẩm từ môi trường xung quanh vào lớp sừng của da và giữ lại ở đó, giúp giảm sự mất nước qua da. Theo nhà khoa học mỹ phẩm Rachael Polowyj (MSc), glycerin là một chất hydrat hóa hiệu quả, giúp duy trì sự mềm mại và độ ẩm cần thiết cho da.

Các nghiên cứu cũng cho thấy glycerin có thể hấp thụ một lượng nước tương đương 20-40% trọng lượng của nó, và có khả năng làm tăng độ ẩm của lớp sừng lên đến 30% sau khi thoa. Điều này giúp làn da khô ráp, nứt nẻ của bạn trở nên mềm mại hơn một cách nhanh chóng.

2. Củng cố và phục hồi hàng rào bảo vệ da

Hàng rào bảo vệ da là lớp màng lipid ngoài cùng, có nhiệm vụ giữ ẩm và bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại như vi khuẩn, chất ô nhiễm. Lượng ẩm mà da giữ được tạo nên sự khác biệt lớn trong kết cấu da. Khi hàng rào này suy yếu, da sẽ dễ bị mất nước, khô và nhạy cảm hơn.

Glycerin góp phần củng cố chức năng này bằng cách duy trì độ ẩm cân bằng, giúp các tế bào da liên kết chặt chẽ hơn. Theo bác sĩ da liễu Dr. Dendy Engelman, việc duy trì một hàng rào bảo vệ da khỏe mạnh là rất quan trọng, và glycerin hỗ trợ điều này bằng cách giảm thiểu sự mất nước. Các nghiên cứu lâm sàng cũng đã chứng minh glycerin có thể cải thiện đáng kể tình trạng của những làn da có hàng rào bảo vệ bị tổn thương, chẳng hạn như ở người bị bệnh chàm.

3. Đẩy nhanh quá trình chữa lành tổn thương da

Không chỉ dưỡng ẩm, Glycerin còn có đặc tính chữa lành và đã được sử dụng để điều trị một số vấn đề về da. Khi da bị tổn thương, chẳng hạn như do mụn, trầy xước hoặc kích ứng, glycerin giúp tạo ra một môi trường ẩm tối ưu, tạo điều kiện cho các tế bào di chuyển và tái tạo nhanh hơn.

Ngoài ra, hoạt chất cấp ẩm này còn có tác dụng chống viêm tự nhiên, giúp làm dịu da và giảm các triệu chứng mẩn đỏ, kích ứng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc thoa glycerin lên các vết thương bề mặt có thể tăng tốc độ phục hồi so với việc không điều trị.

4. Làm chậm quá trình lão hóa, giảm nếp nhăn

Tất cả các làn da lão hóa đều có chung tình trạng thiếu độ ẩm. Bằng cách cung cấp và duy trì độ ẩm, glycerin có thể góp phần làm chậm dấu hiệu lão hóa. Hoạt chất giúp duy trì độ đàn hồi của da, đồng thời tạo ra hiệu ứng “làm đầy” tức thì bằng cách tăng thể tích nước giữa các tế bào, khiến da trông căng mọng hơn và các nếp nhăn nông được làm mờ đi. Dù không trực tiếp kích thích sản sinh collagen, glycerin tạo ra một môi trường ẩm lý tưởng để bảo vệ và ổn định cấu trúc collagen hiện có.

5. Hỗ trợ làm sạch da và giảm mụn trứng cá

Đối với da dầu và da mụn, dưỡng ẩm là việc cực kỳ cần thiết. Do không chứa dầu và không gây bít tắc lỗ chân lông, glycerin có thể dưỡng ẩm cho da dầu mà không gây nhờn. Bác sĩ da liễu Corey L. Hartman (người sáng lập Skin Wellness Dermatology tại Birmingham, Alabama) đã khẳng định: “glycerin rất tuyệt vời vì nó phù hợp với nhiều loại da và chu trình chăm sóc khác nhau, cung cấp độ ẩm nhẹ, làm dịu làn da nhạy cảm, giảm khô và không làm bít tắc lỗ chân lông.”

Trong sữa rửa mặt, glycerin giúp hydrat hóa lớp sừng, khiến việc loại bỏ bụi bẩn và dầu thừa trở nên dễ dàng hơn mà không làm tổn hại đến hàng rào bảo vệ da, đồng thời đặc tính chống viêm cũng làm giảm tình trạng mụn sưng viêm.

6. Dịu nhẹ, phù hợp cả với làn da nhạy cảm, trẻ em, mẹ bầu

Tính an toàn và lành tính là một trong những ưu điểm lớn nhất của hoạt chất glycerin. Năm 2019, hội đồng Đánh giá Thành phần Mỹ phẩm (CIR) đã kết luận glycerin an toàn khi sử dụng trong các sản phẩm mỹ phẩm, ngay cả ở nồng độ cao (lên đến 79.2% trong sản phẩm lưu lại trên da và 99.4% trong sản phẩm rửa trôi).

Theo bác sĩ Corey L. Hartman (bác sĩ da liễu được chứng nhận bởi Hội đồng Da liễu Hoa Kỳ), glycerin có khả năng “làm dịu làn da nhạy cảm”. Nó cũng phù hợp với nhiều tình trạng da đặc biệt bao gồm:

• Da nhạy cảm: Giúp làm dịu tình trạng mẩn đỏ, viêm và cải thiện khả năng chống chịu của da theo thời gian.
• Da dầu, mụn: Cấp ẩm nhẹ nhàng, không gây nhờn, không bít tắc lỗ chân lông.
• Da trẻ em: An toàn cho làn da non nớt, mỏng manh.
• Phụ nữ mang thai và cho con bú: Các chuyên gia cũng xác nhận glycerin hoàn toàn an toàn khi sử dụng ngoài da trong suốt thai kỳ và giai đoạn cho con bú, không có bằng chứng nào cho thấy tác hại.

7. Tăng cường hiệu quả của các hoạt chất khác

Điều đặc biệt của glycerin là nó có khả năng tăng cường hiệu quả cho các thành phần khác. Thông qua hệ thống vận chuyển aquaporin, nó giúp dẫn các hoạt chất khác thẩm thấu sâu hơn vào da. Chất dưỡng ẩm này cũng có thể kết hợp tốt với hầu hết các thành phần chăm sóc da phổ biến như:

• Hyaluronic Acid (HA): Kết hợp hai chất giữ ẩm này sẽ tạo ra hiệu ứng cấp ẩm toàn diện, đa tầng.
• Niacinamide: Tăng cường khả năng phục hồi hàng rào bảo vệ da, làm sáng da và giảm viêm do mụn hiệu quả.
• Vitamin C: Hỗ trợ công dụng chống oxy hóa và làm sáng da của vitamin C.
• Ceramide: Tăng cường khả năng khóa ẩm.
• Panthenol (B5): Tăng cường tác dụng làm dịu da.
• Retinol: Giúp làm giảm khô da, kích ứng do retinol gây ra.

III. Các loại sản phẩm chứa Glycerin phổ biến nhất trong mỹ phẩm

Nhờ tính linh hoạt và an toàn, glycerin là một thành phần phổ biến có trong rất nhiều loại mỹ phẩm. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy nó trong các sản phẩm:

• Sữa rửa mặt: Giúp làm sạch da mà không gây khô căng.
• Kem dưỡng ẩm (phổ biến nhất): Là thành phần chủ lực giúp cấp và khóa ẩm.
• Serum: Tăng cường khả năng cấp ẩm sâu.
• Toner/Essence: Giúp cân bằng độ ẩm sau khi rửa mặt, làm mềm da, giúp các chất sau đó thẩm thấu tốt hơn.
• Sữa dưỡng thể và Kem dưỡng da tay: Cung cấp độ ẩm cho da toàn thân.
• Mặt nạ: Cung cấp một lượng ẩm lớn tức thì, giúp phục hồi da nhanh chóng.
• Sản phẩm chăm sóc tóc: Có trong dầu gội và dầu xả để giữ ẩm cho tóc, giảm khô xơ, giảm tiết dầu trên da đầu.

Để nhận biết mỹ phẩm có chứa glycerin, bạn có thể tìm tên gọi “glycerin”, “glycerol” hoặc “glycerine” trên nhãn sản phẩm.

IV. Ưu điểm và nhược điểm của Glycerin trong mỹ phẩm

1. Ưu điểm của glycerin

• Là một trong những chất giữ ẩm hiệu quả nhất, glycerin giúp khắc phục tình trạng da khô, nứt nẻ một cách vượt trội.
• Phù hợp với mọi loại da nhờ sự lành tính, không gây kích ứng, không gây mụn.
• Dễ dàng kết hợp với hầu hết các thành phần chăm sóc da khác.
• Giá thành hợp lý, phải chăng hơn so với các hoạt chất dưỡng ẩm khác.
• An toàn và đáng tin cậy nhờ lịch sử sử dụng lâu dài và được các tổ chức uy tín công nhận.

2. Nhược điểm & tác dụng phụ của glycerin

• Có thể gây hút ẩm ngược trong điều kiện khô hanh, độ ẩm không khí thấp (khắc phục bằng cách sử dụng kèm theo hoạt chất khóa ẩm như ceramide, squalane).
• Gây cảm giác dính rít nếu dùng glycerin ở nồng độ cao, khiến da có cảm giác hơi dính.
• Thoa glycerin nguyên chất 100% trực tiếp lên da có thể gây kích ứng, phồng rộp.
• Phản ứng dị ứng (tỷ lệ cực hiếm, chỉ khoảng 1% người sử dụng) do kích ứng với glycerin.

V. Cách sử dụng Glycerin trong mỹ phẩm chăm sóc da để đạt hiệu quả tối ưu

May mắn là hiện nay glycerin đã được tích hợp sẵn vào hầu hết các loại sản phẩm, bạn không cần phải tự pha chế phức tạp. Về cơ bản đây sẽ là cách sử dụng glycerin để dưỡng ẩm cho da:

1. Làm sạch da: Rửa mặt với một loại sữa rửa mặt dịu nhẹ (có thể chứa glycerin) để loại bỏ bụi bẩn, dầu thừa và chuẩn bị cho da hấp thụ các dưỡng chất tốt hơn.
2. Thoa toner hoặc serum chứa glycerin: Sau khi rửa mặt, hãy dùng khăn mềm thấm nhẹ, để lại một lớp ẩm mỏng trên da. Ngay lập tức thoa sản phẩm chứa glycerin như toner hoặc serum lên nền da còn ẩm này. Độ ẩm sẵn có sẽ giúp glycerin hoạt động hiệu quả hơn trong việc hút và giữ nước.
3. Massage nhẹ nhàng: Dùng các đầu ngón tay massage sản phẩm theo chuyển động tròn, hướng từ trong ra ngoài và từ dưới lên trên để sản phẩm thẩm thấu đều và sâu vào da.
4. Khóa ẩm bằng kem dưỡng: Sau khi lớp toner/serum đã thấm (khoảng 30-60 giây), hãy thoa một lớp kem dưỡng ẩm phù hợp để giúp glycerin được giữ lại tốt hơn và lâu hơn trên da.

Kinh nghiệm sử dụng glycerin:

• Bạn nên chọn sản phẩm có glycerin nằm trong top 5 thành phần đầu tiên của bảng thành phần.
• Nên kết hợp glycerin với Hyaluronic Acid và Ceramide để vừa cấp ẩm, vừa khóa ẩm.
• Nếu bạn sống ở vùng khí hậu khô, lạnh hoặc thường xuyên ngồi trong phòng điều hòa, hãy ưu tiên các loại kem dưỡng có kết cấu dày để tăng cường khả năng khóa ẩm.
• Nếu bạn ở vùng nóng ẩm và có làn da dầu, hãy chọn các sản phẩm có kết cấu gel hoặc lotion mỏng nhẹ để tránh cảm giác bí bách.
• Nếu bạn ở trong môi trường có độ ẩm thấp thì bắt buộc phải kem dưỡng khóa ẩm sau khi dùng glycerin.
• Không nên tự pha chế glycerin nguyên chất tại nhà vì rủi ro gây kích ứng da cao.

VI. Những lưu ý, cảnh báo khi sử dụng glycerin

• Mặc dù rất an toàn, việc sử dụng glycerin vẫn cần tuân thủ một số nguyên tắc để tránh các tác dụng không mong muốn và đảm bảo hiệu quả tối đa.
• Tuyệt đối không thoa glycerin nguyên chất lên da vì nó có thể gây mất nước nghiêm trọng và kích ứng.
• Luôn phối hợp với chất khóa ẩm. Dù bạn có dùng glycerin trong toner, serum hay kem dưỡng thì việc thoa một lớp khóa ẩm vẫn là cần thiết.
• Da khô nên dùng glycerin nồng cao hơn (từ 4 – 10%). Da dầu nên ưu tiên các công thức có nồng độ vừa phải (khoảng 2 – 4%) để tránh bết dính.
• Giữ sản phẩm ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và đậy nắp kỹ sau khi sử dụng để bảo toàn chất lượng.
• Không thoa quá nhiều, quá dày vì sẽ gây cảm giác nặng mặt hoặc dính rít.
• Với da bị bỏng hoặc vết thương hở sâu, bạn nên hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng glycerin.

VII. Hướng dẫn bảo quản và lựa chọn glycerin trong mỹ phẩm

• Bảo quản sản phẩm ở nhiệt độ phòng, mát mẻ (khoảng 15-25°C). Tránh để ở những nơi có nhiệt độ quá cao (như cốp xe) hoặc quá thấp (như ngăn đá tủ lạnh).
• Tránh để sản phẩm tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, vì tia UV có thể làm phân hủy glycerin và các hoạt chất khác trong công thức.
• Luôn đậy nắp kín ngay sau khi sử dụng. Điều này không chỉ ngăn vi khuẩn xâm nhập mà còn hạn chế việc glycerin hút ẩm từ không khí, có thể làm loãng sản phẩm.
• Đối với sản phẩm dạng hũ, bạn hãy sử dụng que lấy kem chuyên dụng thay vì dùng tay trực tiếp để đảm bảo vệ sinh.

VIII. Giải đáp chi tiết các thắc mắc thường gặp về glycerin

1. Dùng glycerin hằng ngày được không?

Được. Sử dụng glycerin hàng ngày hoàn toàn an toàn và bạn nên dùng hằng ngày. Vì glycerin là một thành phần tự nhiên của da (có trong NMF) nên cơ thể dung nạp rất tốt và không gây ra hiện tượng tích tụ độc hại. Hội đồng Đánh giá Thành phần Mỹ phẩm (CIR) cũng đã khẳng định glycerin là an toàn khi sử dụng lâu dài.

2. Glycerin và Hyaluronic Acid cái nào dưỡng ẩm tốt hơn?

Glycerin và Hyaluronic Acid hoạt động theo cơ chế khác nhau nên không thể khẳng định cái nào là tốt hơn. Nên thay vì chọn một trong hai, bạn nên kết hợp dùng cả hai thành phần này để có được hiệu quả dưỡng ẩm toàn diện. Bác sĩ da liễu Dr. Julia Tzu (người sáng lập Wall Street Dermatology), cũng từng đề cập rằng cả hai đều là những chất dưỡng ẩm hiệu quả và việc kết hợp chúng có thể mang lại lợi ích cộng hưởng hiệu quả.

3. Glycerin có giúp tăng sinh collagen không?

Không, glycerin không trực tiếp kích thích da sản xuất thêm collagen. nhưng nó tạo ra một môi trường đủ ẩm để bảo vệ và ổn định cấu trúc collagen hiện có, đồng thời hỗ trợ quá trình tổng hợp collagen tự nhiên của cơ thể. Bạn có thể coi glycerin là một hoạt chất hỗ trợ, bảo vệ collagen. Còn nếu muốn tăng sinh collagen trên da, bạn nên sử dụng Retinoids, Vitamin C, hoặc Peptide.

4. Phụ nữ mang thai có dùng được glycerin không?

Có, glycerin được các chuyên gia da liễu xác nhận là an toàn tuyệt đối cho phụ nữ mang thai và đang cho con bú. Do là một thành phần tự nhiên, lành tính và không thẩm thấu vào tuần hoàn máu khi bôi ngoài da, nó không gây ra bất kỳ rủi ro nào cho thai nhi hay trẻ sơ sinh. Trên thực tế, đây là một trong những thành phần cấp ẩm được mà bạn nên dùng để giải quyết tình trạng da khô và ngứa thường gặp trong thai kỳ.

Kết luận

Tóm lại, Glycerin là một trong những thành phần dưỡng ẩm lành tính và hiệu quả bậc nhất trong mỹ phẩm, giúp giữ nước, phục hồi hàng rào bảo vệ da và mang lại làn da mềm mịn, căng khỏe. Với khả năng cấp ẩm vượt trội, Glycerin xuất hiện trong nhiều sản phẩm chăm sóc da quen thuộc như kem dưỡng ẩm, toner hay sữa rửa mặt. Nếu bạn thường xuyên gặp tình trạng da khô, bong tróc hoặc thiếu ẩm thì việc lựa chọn sản phẩm có chứa Glycerin chính là giải pháp thiết thực và an toàn.