7 Dấu hiệu nhận biết serum đã bị hư hỏng & Cách xử lý

I. Tại sao cần nhận biết serum bị hư hỏng?

Serum dưỡng da là sản phẩm cô đặc chứa nồng độ hoạt chất cao, nên chúng rất dễ bị ảnh hưởng về chất lượng khi không được bảo quản đúng cách. Trước các tác nhân như nhiệt độ, ánh sáng, không khí, bụi bẩn, serum có thể bị biến chất dẫn đến hư hỏng. Chưa kể, đa phần các loại serum trên thị trường hiện nay đều có hạn sử dụng trong vòng 2-3 năm. Sau khi mở nắp và sử dụng, phần lớn hạn dùng sẽ chỉ còn trong khoảng 6 tháng đến 1 năm do sự oxy hóa tự nhiên.

Thế nên việc nhận biết serum đã hư hỏng không chỉ giúp tránh lãng phí tiền bạc mà còn bảo vệ làn da của bạn khỏi những tổn thương nghiêm trọng. Khi serum bị hỏng, chắc chắn sản phẩm sẽ không còn hiệu quả và tệ hơn là có thể gây kích ứng, viêm nhiễm hoặc tổn thương da. Đặc biệt với những serum chứa các hoạt chất mạnh như Vitamin C hay Retinol, việc biến chất có thể dẫn đến những phản ứng phụ không mong muốn.

II. 6 Dấu hiệu nhận biết serum bị hư hỏng bạn nên biết

Nếu bạn nghi ngờ về chất lượng serum, hãy kiểm tra ngay những dấu hiệu sau để nhận biết serum đã bị hư hỏng hay chưa. Các dấu hiệu bao gồm:

1. Serum thay đổi về màu sắc

Màu sắc là một yếu tố trực quan và dễ nhận thấy nhất khi serum bắt đầu có vấn đề. Ban đầu, nhiều loại serum thường có màu trong suốt, trắng đục nhẹ hoặc màu vàng rất nhạt đặc trưng của một số thành phần. Sự thay đổi màu sắc thường là dấu hiệu của quá trình oxy hóa hoặc biến đổi hóa học của các hoạt chất. Màu sắc serum có thể biến đổi:

• Từ trong suốt/trắng sang vàng nhạt: Dấu hiệu oxy hóa nhẹ, đặc biệt thường gặp ở serum Vitamin C dạng L-Ascorbic Acid (L-AA). Bạn vẫn có thể dùng được nhưng hiệu quả sẽ không còn được như ban đầu.
• Từ vàng nhạt sang vàng đậm/cam: Quá trình oxy hóa đã tiến triển mạnh hơn. Hiệu quả của serum giảm đáng kể và nguy cơ gây kích ứng da.
• Từ vàng đậm/cam sang nâu/cánh gián/đen: Serum đã bị oxy hóa nghiêm trọng. Lúc này, sản phẩm không còn tác dụng, thậm chí có thể gây hại cho da. Tuyệt đối không nên sử dụng.
• Đục hơn, có vệt lạ, hoặc xuất hiện màu sắc bất thường khác: Đây là dấu hiệu đã hỏng hoàn toàn.

2. Serum xuất hiện mùi lạ

Ban đầu, serum thường có mùi rất nhẹ đặc trưng của thành phần chính hoặc không mùi. Khi serum bị hỏng, mùi hương sẽ thay đổi rõ rệt.

• Mùi hắc, nồng gắt bất thường
• Mùi chua gắt
• Mùi ôi, thiu giống nấm mốc.
• Mùi tanh như kim loại
• Hoặc bất kỳ mùi nào khác lạ và khó chịu so với lúc mới mở nắp

3. Serum thay đổi về kết cấu

Kết cấu ban đầu của serum có thể là lỏng như nước, sệt vừa phải, mịn màng và đồng nhất. Tuy nhiên hãy lưu ý nếu:

• Serum đặc lại, sệt quánh hoặc dính hơn nhiều so với ban đầu.
• Serum loãng ra bất thường, trở nên như nước lã.
• Vón cục, lợn cợn, có hạt nhỏ li ti.
• Tách lớp rõ rệt (dầu và nước tách riêng), dù lắc mạnh cũng không thể đồng nhất trở lại.
• Xuất hiện cặn lắng dưới đáy chai,
• Thoa lên da thấy nhờn rít, khó thấm hơn hẳn lúc đầu.

Hiện tượng tách lớp và vón cục là những dấu hiệu nghiêm trọng, cho thấy cấu trúc nền của serum đã bị phá vỡ, có thể do nhiễm khuẩn hoặc sự không ổn định của công thức.

4. Serum đã quá hạn sử dụng

Đây là yếu tố khách quan nhưng lại thường bị bỏ qua. Trên bao bì sản phẩm luôn có hai loại hạn sử dụng quan trọng:

• EXP (Hạn sử dụng): Là ngày cuối cùng sản phẩm còn đảm bảo chất lượng ngay cả khi chưa mở nắp, được nhà sản xuất khuyến nghị.
• PAO (Hạn sử dụng sau khi mở nắp): Được ký hiệu bằng hình chiếc hộp mở nắp có ghi số tháng (ví dụ: 6M, 12M). Đây là khoảng thời gian tối ưu để sử dụng sản phẩm sau khi đã tiếp xúc với không khí.

Vậy nên chị em nên kiểm tra hạn sử dụng trước khi mua và trong quá trình sử dụng để tránh việc dùng phải serum đã hết hạn.

5. Serum giảm hoặc mất hiệu quả hoàn toàn

Đây là dấu hiệu khó nhận biết nhất vì mang tính chủ quan và cần thời gian dài để quan sát. Nếu bạn dùng serum trong thời gian dài và thấy hiệu quả không còn như trước (da không còn sáng hơn, cấp ẩm kém hơn,…), có khả năng các hoạt chất trong serum đã bị phân hủy hoặc suy giảm nồng độ, không còn đủ mạnh để phát huy tác dụng. Dù không gây hại ngay lập tức, đây cũng là dấu hiệu cảnh báo rằng serum đã có vấn đề và dù có sử dụng tiếp cũng không mang lại hiệu quả.

6. Serum gây kích ứng sau khi bôi (mẩn ngứa, đau, rát…)

Dù khá ít trường hợp gặp phải nhưng đây vẫn là một dấu hiệu cảnh báo rõ ràng nhất từ chính làn da của bạn. Nếu một loại serum bạn đã từng sử dụng rất hợp và không gặp vấn đề gì, nhưng đột nhiên khi dùng lại gây ra các triệu chứng sau, khả năng cao là nó đã bị hỏng:

• Da bị kích ứng, mẩn đỏ, châm chích, ngứa ngáy.
• Nổi mụn trứng cá, mụn viêm, mụn ẩn bất thường.
• Cảm giác nóng rát, khó chịu trên da.

Nếu sản phẩm cũ quen thuộc bỗng dưng “phản chủ”, nguyên nhân rất có thể là do thành phần trong serum đã biến chất hoặc bị nhiễm khuẩn, tạo ra các chất gây kích ứng. Trong trường hợp này, hãy ngưng sử dụng sản phẩm ngay lập tức.

III. Đâu là nguyên nhân khiến serum bị hỏng?

1. Bảo quản không tốt

Khi dùng serum mà quên đậy nắp hoặc đóng nắp không kỹ sẽ tiếp xúc với không khí, làm các thành phần trong serum bị oxy hóa. Quá trình này làm giảm hiệu quả và có thể tạo ra các hợp chất gây kích ứng. Đây là lý do chính khiến serum thay đổi màu sắc và mùi hương.

2. Ánh sáng và nhiệt độ

Tia UV và nhiệt độ cao có thể phá hủy cấu trúc phân tử của nhiều hoạt chất, khiến chúng mất tác dụng hoặc thậm chí trở nên có hại. Tình trạng này diễn ra khi bạn để serum ở gần cửa sổ nắng nóng, trong cốp xe. Nhiệt độ quá thấp (bảo quản trong tủ đông) cũng có thể làm tách lớp một số loại serum khiến chúng bị hỏng.

3. Nhiễm khuẩn/nấm mốc

Ngón tay không vệ sinh sạch sẽ, dụng cụ bẩn, hoặc môi trường ẩm ướt có thể đưa vi khuẩn và nấm vào serum. Đây là nguyên nhân dẫn đến mùi hôi, đổi màu, và có thể gây nhiễm trùng da khi sử dụng.

4. Hết hạn sử dụng

Theo thời gian (ngay cả khi chưa mở nắp), các thành phần hoạt tính trong serum cũng sẽ tự nhiên phân hủy, chất bảo quản mất hiệu lực, khiến sản phẩm dễ bị nhiễm khuẩn và mất tác dụng.

IV. Hậu quả nghiêm trọng khi cố sử dụng serum bị hư

Đừng vì tiếc tiền mà tiếp tục sử dụng serum đã hỏng. Hậu quả của việc này có thể nghiêm trọng hơn bạn nghĩ:

• Lãng phí thời gian. Bởi serum hỏng đồng nghĩa với việc các hoạt chất đã bị phân hủy, không còn mang lại lợi ích gì cho da. Bạn chỉ đang thoa một sản phẩm vô thưởng vô phạt, gây lãng phí thời gian và công sức mà thôi.
• Da có thể bị đỏ rát, ngứa ngáy, châm chích, bong tróc ngay sau khi sử dụng.
• Serum hỏng kết cấu có thể làm bít tắc lỗ chân lông, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây mụn phát triển, dẫn đến mụn viêm, mụn trứng cá, mụn đầu đen, mụn ẩn.
• Nếu serum bị nhiễm khuẩn nặng, việc thoa lên da có thể gây nhiễm trùng, đặc biệt nếu da bạn đang có vết thương hở hoặc hàng rào bảo vệ yếu.
• Nếu da thường xuyên tiếp xúc với các chất gây hại từ serum hỏng, lớp màng lipid tự nhiên của da có thể suy yếu đi, khiến da trở nên nhạy cảm hơn, dễ bị tổn thương bởi các yếu tố bên ngoài.
• Thay vì chống lão hóa, serum giờ đây lại có nguy cơ tạo ra các gốc tự do gây hại, tấn công tế bào da và thúc đẩy quá trình lão hóa diễn ra nhanh hơn.

Trong trường hợp nghiêm trọng, việc sử dụng serum bị nhiễm khuẩn nặng có thể dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng sâu và để lại sẹo vĩnh viễn.

V. Cách bảo quản serum đúng cách mà bạn nên biết

• Mỗi sản phẩm có thể có những yêu cầu bảo quản riêng, đặc biệt là các loại serum chứa hoạt chất nhạy cảm. Vậy nên hãy đọc kỹ hướng dẫn và thành phần của serum.
• Serum phải được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, và quan trọng nhất là TRÁNH ÁNH NẮNG TRỰC TIẾP cũng như các nguồn nhiệt (bếp lò, thiết bị điện tử tỏa nhiệt).
• Tránh để serum ở tủ thuốc trong phòng tắm do độ ẩm cao và nhiệt độ thay đổi.
• Đậy nắp KÍN NGAY sau khi dùng để hạn chế tối đa sự tiếp xúc của serum với không khí, giảm nguy cơ oxy hóa và nhiễm khuẩn.
• Khi sử dụng, bạn nên lấy lượng serum vừa đủ một cách nhanh chóng và đóng nắp lại ngay.
• Luôn rửa tay sạch trước khi sử dụng mỹ phẩm. Tránh để đầu ống bơm của serum chạm trực tiếp vào da mặt hoặc bất kỳ bề mặt nào khác để ngăn ngừa nhiễm khuẩn chéo. Nếu lỡ chạm, hãy lau sạch bằng cồn y tế trước khi cho lại vào chai.
• Cân nhắc bảo quản trong tủ lạnh (đặc biệt là serum Vitamin C dạng L-AA) để tăng thời hạn sử dụng.
• Chiết ra chai nhỏ tối màu nếu bạn mua serum dung tích lớn và biết mình sẽ dùng trong thời gian dài. Hãy chiết một lượng nhỏ ra chai tối màu, dung tích nhỏ hơn để dùng dần có thể giúp bảo vệ phần lớn sản phẩm còn lại khỏi việc mở nắp thường xuyên.

Kết Luận

Việc nhận biết serum bị hư hỏng là một kỹ năng thiết yếu để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho chu trình chăm sóc da của bạn. Và quan trọng nhất đó là hãy ngừng sử dụng ngay khi bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu đáng ngờ nào cho thấy serum có thể đã bị hư hỏng. Đừng vì tiếc sản phẩm mà đánh đổi sức khỏe làn da của mình.