Niacinamide là gì? Tác dụng & lưu ý khi sử dụng

Không chỉ là một thành phần thông thường, niacinamide là chìa khóa giúp giải quyết hàng loạt vấn đề da từ dầu mụn, lỗ chân lông to đến lão hóa và da không đều màu. Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp toàn diện để nâng cấp làn da, việc hiểu rõ về Niacinamide là bước đi đầu tiên và quan trọng nhất. Bài viết này sẽ cung cấp một cẩm nang toàn diện về hoạt chất chăm sóc da này.

I. Niacinamide là gì?

Niacinamide (hay còn gọi là nicotinamide), là một dạng amide của Vitamin B3 (Niacin) hòa tan trong nước. Đây là một dưỡng chất thiết yếu mà cơ thể không thể tự sản xuất đủ, cần được bổ sung qua chế độ ăn uống hoặc các sản phẩm bôi ngoài da. Về mặt sinh học, Vitamin B3 đóng vai trò là tiền chất của các coenzyme quan trọng (NAD+ và NADP+), tham gia vào hơn 400 phản ứng enzyme trong cơ thể, chịu trách nhiệm cho quá trình chuyển hóa năng lượng, sửa chữa DNA và duy trì sự ổn định của tế bào.

Đối với làn da, vai trò của Niacinamide đặc biệt quan trọng với khả năng thúc đẩy quá trình tái tạo và sửa chữa các tổn thương do môi trường gây ra. Khác với nhiều hoạt chất khác, Niacinamide hoạt động ổn định ở độ pH trung tính nên tương thích với hầu như tất cả loại da và dễ dàng tích hợp vào nhiều sản phẩm chăm sóc da khác nhau, từ đó mang lại lợi ích đa dạng mà ít gây kích ứng.

Dù đều là các dạng của Vitamin B3, nhưng giữa niacinamide và niacin lại có cấu trúc và tác động lên da khác nhau. Và theo các nghiên cứ, niacinamide vẫn là lựa chọn tối ưu nhất để việc chăm sóc da qua đường bôi thoa vì hiệu quả cao và nguy cơ kích ứng thấp.

Thành phần	Tác dụng với da	Khả năng kích ứng	Ứng dụng skincare
Niacinamide	Đa dạng, toàn diện	Rất thấp	Phổ biến nhất
Niacin	Hạn chế, gây đỏ da	Cao	Ít sử dụng

II. Niacinamide có ở đâu? Nguồn gốc của niacinamide

Bạn có thể ngạc nhiên khi biết rằng niacinamide không chỉ có trong các lọ serum đắt tiền mà còn có trong rất nhiều thực phẩm hàng ngày. Cơ thể chúng ta có thể hấp thụ trực tiếp niacinamide – Vitamin B3 từ thực phẩm hoặc tự tổng hợp một lượng nhỏ từ Tryptophan, một loại axit amin.

Một số thực phẩm giàu Niacinamide – B3 bao gồm:

• Thịt: Gà tây, ức gà, thịt lợn, gan bò.
• Cá: Cá ngừ, cá hồi, cá cơm.
• Ngũ cốc và các loại hạt: Gạo lứt, lúa mì, các loại đậu, hạt hướng dương.
• Rau củ: Nấm, khoai tây, đậu xanh, bơ.

Trong ngành mỹ phẩm, bạn có thể dễ dàng tìm thấy hoạt chất này trong rất nhiều dòng sản phẩm chăm sóc da. Để nhận biết hoạt chất, hãy tìm tên “Niacinamide” hoặc “Nicotinamide” trong tên sản phẩm hoặc bảng thành phần.

Nồng độ niacinamide trong các sản phẩm rất đa dạng, thường dao động từ 2% đến 20%, tùy thuộc vào mục đích sử dụng.

Các dạng bào chế phổ niacinamide biến nhất bao gồm:

• Serum: Đây là dạng phổ biến nhất, cho phép Niacinamide thẩm thấu sâu vào da với nồng độ cao (thường từ 5% – 20%) để điều trị các vấn đề cụ thể.
• Kem dưỡng: Niacinamide được thêm vào kem dưỡng (nồng độ 2% – 5%) để tăng cường khả năng phục hồi hàng rào bảo vệ da và duy trì độ ẩm.
• Toner/essence: Giúp làm dịu da, cân bằng độ pH và cung cấp một lớp Niacinamide mỏng nhẹ, chuẩn bị cho các bước dưỡng da tiếp theo.
• Sữa rửa mặt và mặt nạ: Thường có nồng độ thấp hơn, hỗ trợ làm sạch, kháng viêm và kiểm soát dầu thừa.

III. 10+ công dụng của Niacinamide đã được khoa học chứng minh

1. Tăng cường hàng rào bảo vệ da

Đây là một trong những công dụng của Niacinamide được nghiên cứu kỹ lưỡng nhất. Hoạt chất này kích thích da sản sinh ceramides và các axit béo tự do, hai thành phần quan trọng cấu tạo nên lớp màng lipid của da. Một hàng rào bảo vệ vững chắc giúp da giữ được độ ẩm cần thiết, giảm mất nước, đồng thời chống lại các tác nhân gây hại từ môi trường như ô nhiễm và vi khuẩn, giúp da khỏe mạnh và ít nhạy cảm hơn.

2. Điều tiết dầu thừa và thu nhỏ lỗ chân lông

Niacinamide có khả năng điều chỉnh và bình thường hóa hoạt động của tuyến bã nhờn. Nói cách khác nó giúp da giảm tiết dầu, giúp bề mặt da thông thoáng, ngăn ngừa tình trạng da bóng nhờn. Khi lượng dầu thừa được kiểm soát, lỗ chân lông không còn bị tắc nghẽn và giãn nở, từ đó sẽ dần se khít và mịn màng hơn trông thấy.

Đây không phải kết luận suông mà đã có rất nhiều nghiên cứu chứng minh cho công dụng này. Chẳng hạn, đã có nghiên cứu về việc sử dụng 2% niacinamide trong 4 tuần ở 100 phụ nữ Nhật. Kết quả là lượng dầu đã giảm rõ rệt so với nhóm người không sử dụng.

3. Kháng viêm, giảm mụn hiệu quả

Nhờ đặc tính kháng viêm mạnh nên Niacinamide đã trở thành một hoạt chất được ưa chuộng cho da mụn. Niacinamide giúp làm giảm các triệu chứng viêm như sưng, đỏ của các nốt mụn trứng cá. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng Niacinamide 4-5% có hiệu quả tương đương với các loại kháng sinh bôi ngoài da trong việc điều trị mụn viêm, nhưng lại an toàn hơn và không gây ra tình trạng kháng thuốc.

Xem thêm: Sau khi nặn mụn có nên dùng Niacinamide?

4. Làm sáng da và mờ thâm mụn

Làm mờ thâm mụn có lẽ là công dụng được yêu thích nhất của niacinamide. Niacinamide giải quyết vấn đề tăng sắc tố bằng cách ức chế quá trình vận chuyển sắc tố melanin lên lớp thượng bì. Nghĩa là melanin vẫn được sản xuất nhưng không được “gửi” lên bề mặt da. Kết quả là các vết thâm sau mụn, nám, tàn nhang và tình trạng da không đều màu được cải thiện rõ rệt, mang lại làn da sáng và rạng rỡ hơn.

Một nghiên cứu trên 120 phụ nữ châu Á cho thấy niacinamide 5% giảm 35% độ thâm nám sau 8 tuần. Quan trọng là nó không gây bắt nắng (nhạy cảm ánh sáng) như một số thành phần làm trắng khác, bạn có thể sử dụng an toàn cả ban ngày.

Xem thêm: Niacinamide có làm trắng da bật tông không?

5. Chống lão hóa và giảm nếp nhăn

Chống lão hóa cũng là một lợi ích đáng kể khác của Niacinamide. Hoạt chất này thúc đẩy quá trình sản sinh collagen và elastin, hai loại protein quan trọng giúp duy trì độ đàn hồi và săn chắc của da. Việc sử dụng Niacinamide đều đặn có thể giúp làm mờ các nếp nhăn li ti và cải thiện cấu trúc bề mặt da, làm chậm quá trình lão hóa do tuổi tác và tác động của môi trường.

Điều đặc biệt là mọi độ tuổi đều có thể sử dụng niacinamide. Với độ tuổi từ 20 trở lên có thể dùng để phòng ngừa lão hóa, còn từ độ tuổi 40+ có thể dùng như một sản phẩm điều trị.

6. Chống oxy hóa và bảo vệ da khỏi tác hại môi trường

Niacinamide hoạt động như một chất chống oxy hóa, giúp trung hòa các gốc tự do gây hại sinh ra từ tia UV, ô nhiễm và các yếu tố căng thẳng khác. Không chỉ thế nó còn giúp sửa chữa tổn thương DNA do tia UV gây ra, tăng cường khả năng tự phục hồi của tế bào da, giúp da khỏe mạnh hơn từ bên trong. Một nghiên cứu đăng trên Pubmed cho thấy niacinamide có thể tăng cường sửa chữa tổn thương DNA do tiếp xúc với tia UV.

Tuy nhiên, bạn vẫn cần kết hợp với kem chống nắng để bảo vệ tối ưu.

IV. Hướng dẫn sử dụng Niacinamide an toàn, hiệu quả cho người mới bắt đầu

1. Chọn nồng độ Niacinamide phù hợp cho từng mục đích chăm sóc da

Để chọn nồng độ niacinamide phù hợp, trước tiên bạn sẽ cần xác định được tình trạng da của mình thuộc loại nào? Da nhạy cảm, da thường, da dầu hay đang có vấn đề cần đặc trị? Đây được xem là yếu tố quan trọng giúp bạn chọn được nồng độ niacinamide mang đến hiệu quả nhất.

Loại da	Nồng độ khuyến nghị	Mục đích sử dụng
Da nhạy cảm	2-3%	Làm dịu, tăng cường hàng rào
Da thường	5%	Dưỡng ẩm, chống lão hóa
Da dầu/mụn	5-10%	Kiểm soát dầu, kháng viêm
Đặc trị thâm nám	10-20%	Làm sáng, đều màu da

2. Liều lượng sử dụng Niacinamide mỗi lần và tần suất

Về liều lượng

• Nếu niacinamide là dạng serum: Nên dùng 2-3 giọt cho toàn mặt
• Nếu niacinamide là kem dưỡng: Dùng một lượng bằng hạt đậu xanh
• Nếu niacinamide là toner: Lấy từ 3-5 giọt rồi thấm ướt vào khăn tẩy trang

Về tần suất

• Người mới bắt đầu: Chỉ nên sử dụng niacinamide 2-3 lần/tuần, sau đó tăng dần lên mỗi ngày một lần khi da đã quen.
• Người đã quen: Có thể dùng 1-2 lần/ngày và tốt nhất là vào buổi sáng hoặc tối.

Tìm hiểu thêm: Dùng serum mấy lần một ngày để phát huy công dụng tốt nhất?

Lưu ý quan trọng: không nên ham hố sử dụng quá nhiều với hy vọng có kết quả nhanh hơn vì có thể gây ra phản ứng ngược, dẫn đến kích ứng, da khô hơn, thậm chí đen sạm hơn.

3. Các bước sử dụng niacinamide chăm sóc da

Để niacinamide phát huy hiệu quả tốt nhất, bạn cần biết vị trí trong chu trình của nó. Thông thường niacinamide (dạng serum) sẽ được dùng sau bước rửa mặt và thoa toner, và trước khi dùng kem dưỡng ẩm, kem chống nắng. Hoặc có thể tuân theo quy tắc chung là “lỏng trước – đặc sau”.

Bạn có thể tham khảo các bước chăm sóc da với niacinamide như sau:

1. Tẩy trang
2. Sữa rửa mặt
3. Toner/Nước cân bằng
4. Niacinamide Serum (Thoa lên da khô ráo)
5. Các loại serum đặc trị khác (nếu có)
6. Kem dưỡng ẩm (Để khóa ẩm và các hoạt chất). Xem thêm: Dùng niacinamide bao lâu thì thoa kem dưỡng ẩm?
7. Kem chống nắng (Vào buổi sáng)

Tìm hiểu rõ hơn: Cách dùng niacinamide chi tiết từng bước

4. Môi trường pH tối ưu cho Niacinamide phát huy hiệu quả

Niacinamide hoạt động hiệu quả và ổn định nhất trong môi trường pH từ 5.0 đến 7.0. Hầu hết các sản phẩm chứa Niacinamide tốt hiện nay đều được bào chế trong khoảng pH lý tưởng này để đảm bảo tối ưu hiệu quả và giảm thiểu nguy cơ chuyển hóa thành niacin (gây đỏ da). Khi dùng niacinamide, bạn không cần quá lo lắng về việc kiểm tra pH, nhưng nên tránh kết hợp trực tiếp trong cùng một lúc với các sản phẩm có độ pH quá thấp (dưới 3.5) như Vitamin C.

5. Tránh dùng niacinamide trực tiếp với AHA/BHA

Quan niệm cũ cho rằng kết hợp Niacinamide với BHA hoặc AHA sẽ làm giảm hiệu quả và gây đỏ da. Tuy nhiên, các nghiên cứu mới đã chỉ ra rằng các sản phẩm chứa niacinamide và AHA/BHA hiện đại đều đã ổn định để có thể kết hợp. Vấn đề chính vẫn là độ pH và dù chúng có thể kết hợp nhưng bạn cần tránh dùng chung trong cùng một chu trình skincare.

Để an toàn và đảm bảo hiệu quả, bạn nên:

• Dùng xen kẽ: Sử dụng AHA/BHA vào buổi tối và Niacinamide vào buổi sáng.
• Dùng cách ngày: Một ngày dùng AHA/BHA, ngày còn lại dùng Niacinamide.

V. Cách kết hợp niacinamide với các hoạt chất khác

1. Niacinamide nên kết hợp với hyaluronic acid, B5, retinol, vitamin C

• Niacinamide + Hyaluronic Acid: Cặp đôi hoạt chất này giúp tăng cường hàng rào bảo vệ da và giữ ẩm chuyên sâu sâu. Khi sử dụng, bạn có thể thoa trực tiếp theo thứ tự: HA trước, niacinamide sau là hiệu quả nhất.
• Niacinamide + Retinol: Sự kết hợp giữa niacinamide và retinol vẫn mang lại công dụng chống lão hóa, trị mụn nhưng đồng thời cũng làm dịu các tác dụng phụ của retinol (khô, bong tróc). Để sử dụng, bạn hãy thoa retinol trước, sau đó chờ 10-15 phút rồi thoa niacinamide sau để giảm kích ứng.
• Niacinamide + Vitamin C: Hai hoạt chất này hỗ trợ nhau làm sáng da và chống oxy hóa rất tốt. Tuy nhiên không nên dùng cùng lúc mà nên dùng Vitamin C vào buổi sáng còn niacinamide tối.
• Niacinamide + Panthenol: Sự kết hợp của hai hoạt chất vitamin nhóm B này vừa làm dịu, vừa phục hồi da hiệu quả.

Xem thêm nhiều sự kết hợp hơn trong bài viết: Top 8 hoạt chất nên kết hợp cùng niacinamide, tăng 100% hiệu quả

2. Các hoạt chất cần cẩn trọng khi dùng chung với Niacinamide

• AHA hoặc BHA: Như đã đề cập, do có độ pH khác biệt nên bạn cần dùng xen kẽ hoặc cách nhau 20-30 phút.
• Vitamin C (L-Ascorbic Acid): Tương tự, vitamin C cũng hoạt động ở pH thấp hơn niacinamide. Vậy nên nếu muốn sử dụng bạn cần dùng cách thời điểm (sáng/tối) để cả hai hoạt chất phát huy hiệu quả tối đa.

Tìm hiểu rõ hơn: Niacinamide không nên kết hợp dùng chung với chất gì?

VI. Các lưu ý quan trọng khi sử dụng niacinamide

1. Những lưu ý khi dùng Niacinamide hàng ngày

Để đảm bảo quá trình sử dụng Niacinamide an toàn và hiệu quả, hãy tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Luôn thử sản phẩm trên một vùng da nhỏ (như sau tai hoặc cổ tay) trong 24-48 giờ trước khi thoa lên toàn mặt.
• Nếu bạn có làn da nhạy cảm hoặc mới sử dụng, hãy bắt đầu với nồng độ 2-5%.
• Niacinamide không gây nhạy cảm với ánh nắng, nhưng việc bảo vệ da với kem chống nắng phổ rộng là bắt buộc để hiệu quả được duy trì.

2. Ai nên và không nên dùng Niacinamide?

Đối tượng nên dùng niacinamide:

• Da dầu, lỗ chân lông to
• Da mụn, thâm mụn
• Da khô, nhạy cảm
• Da lão hóa

Đối tượng cần chú ý khi dùng niacinamide:

• Người có tiền sử dị ứng với Niacinamide/vitamin B3 hoặc các thành phần khác trong sản phẩm.
• Da đang bị tổn thương nặng như viêm da cấp, vết thương hở.
• Phụ nữ có thai hoặc cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các sản phẩm có nồng độ cao.

Xem thêm: Niacinamide bầu dùng được không?

3. Cách bảo quản sản phẩm chứa Niacinamide

• Để sản phẩm ở nơi khô ráo, thoáng mát.
• Tránh ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ cao.
• Đậy nắp kỹ sau mỗi lần sử dụng để tránh bị oxy hóa.
• Luôn chú ý tới hạn sử dụng để tránh dùng phải niacinamide hết hạn.

VII. Tác dụng phụ có thể gặp phải khi dùng Niacinamide

Mặc dù hiếm gặp nhưng kích ứng với Niacinamide vẫn có thể xảy ra, đặc biệt với nồng độ cao.

Các triệu chứng kích ứng cần chú ý:

• Đỏ da, nóng rát vùng bôi
• Ngứa, châm chích khó chịu
• Da khô, bong tróc bất thường
• Nổi mẩn, nốt nhỏ li ti
• Đỏ bừng mặt

Xem thêm: Tại sao dùng niacinamide bị rát, châm chích?

Cách xử lý khi gặp kích ứng:

• Ngưng sử dụng ngay lập tức
• Rửa sạch với nước mát, sữa rửa mặt nhẹ
• Dùng kem dưỡng ẩm để làm dịu
• Tránh dùng thành phần chăm sóc da có chứa acid, retinol trong vài ngày sau đó
• Gặp bác sĩ da liễu nếu triệu chứng kéo dài hơn 48h

Câu hỏi thường gặp

Hỏi: Dùng Niacinamide có bị đẩy mụn không?

Đáp: Không. Niacinamide không có cơ chế tẩy da chết hóa học nên không gây đẩy mụn. Nếu bạn bị nổi mụn, đó có thể là do kích ứng với một thành phần nào đó trong sản phẩm hoặc nồng độ niacinamide quá cao.

Hỏi: Mất bao lâu để Niacinamide phát huy tác dụng trên da?

Đáp: Thông thường, bạn có thể thấy da giảm dầu thừa, giảm viêm mụn sau 2-4 tuần sử dụng niacinamide, và hiệu quả làm sáng da, mờ thâm rõ rệt sau 8-12 tuần sử dụng đều đặn.

Hỏi: Có thể sử dụng Niacinamide cho da nhạy cảm không?

Đáp: Có. Niacinamide hoàn toàn phù hợp cho da nhạy cảm vì khả năng củng cố hàng rào bảo vệ da. Tuy nhiên, bạn nên bắt đầu với nồng độ thấp (2-5%), tránh dùng nồng độ cao (10-20%) ngay từ đầu.

H2: Tổng kết

Không còn nghi ngờ gì nữa, niacinamide chắc chắn là một hoạt chất vàng trong làng skincare nhờ lợi ích toàn diện và độ an toàn cao. Từ việc củng cố hàng rào bảo vệ da, kiểm soát dầu, trị mụn cho đến làm sáng và chống lão hóa, nó thực sự là một giải pháp đa năng cho hầu hết mọi loại da. Với khả năng kết hợp tốt với hầu hết hoạt chất khác và tỷ lệ kích ứng cực thấp, niacinamide xứng đáng có một vị trí trong routine skincare của bạn. Hãy lựa chọn sản phẩm niacinamide từ thương hiệu uy tín như Neutidi, bảo quản đúng cách và tận hưởng làn da khỏe đẹp từ siêu hoạt chất này.